Leren improviseren op gitaar is één van de meest bevredigende zaken die je kunt leren. Het geeft je de vrijheid om je gevoelens uit te drukken in je muziek. Ook leer je er een hele hoop bruikbare toonladders en theorie over de gitaar door kennen.
In de vorige blues gitaarles hebben we reeds gezien dat licks altijd afkomstig zijn van toonladders. Daarom zullen we eerst even de basis van blues gitaar terug opfrissen. Je kunt de vorige les hier herlezen: Hoe Je Eigen GitaarSolo's Spelen.
Laten we beginnen met de standaard 12-maats bluesprogressie te bekijken. Het is de meest bekende manier om blues te spelen, je hebt het zeker al talloze keren gehoord. Het hoofdkenmerk van de 12-bar is de herhaling van de akkoordenstructuur, die je nu zult leren.
Akkoorden in Blues
Als we de onderstaande akkoorden gebruiken, spelen we in de toonaard A (in het Engels noemen ze dit “the key of A”). De 12-bar progressie zal volledig uit deze drie akkoorden bestaan.
Je ziet dat we bij het E7 akkoord een alternatieve vingerzetting gebruiken. Het E7-akkoord wordt immers veelal gespeeld met enkel de wijsvinger en middelvinger. Nu gebruiken we echter een vingerzetting waarbij we alle vier vingers nodig hebben, dit heeft het akkoord een 'bluesier' -klank. Via volgende link vindt je de belangrijkste Blues Gitaar Basis Akkoorden.
Progressie en ritme
Hieronder zien we de herhalende 12-maats akkoorden-structuur. In het Engels noemen ze zoʼn 12-maats schema een “12 bar”. We kunnen de progressie spelen met de open akkoorden van hierboven of we kunnen het shuffle-ritme gebruiken zoals aangegeven op de tablatuur.
Blues Gitaar Toonladders
Er zijn ongelooflijk veel mogelijke toonladders om te gebruiken over een majeur 12-bar progressie, zoals in de tablatuur hierboven. Daarom beginnen we eerst met de mineur pentatonische toonladder en de blues toonladder. Eens we deze volledig beheersen kunnen we ons in het verdere verloop van de cursus verdiepen in enkele andere posities van toonladders. Je kunt de les over deze blues gitaar toonladders hier lezen: Blues Gitaar Toonladders.
Blues Gitaar Licks
De onderstaande licks kun je gebruiken in je improvisatiespel. Denk er ook aan om te experimenteren met deze licks of zelf je eigen licks te ontwerpen. Indien je nog een beginnend gitarist bent denk er dan aan om eerst een stevige technische gitaar basis (vingerzettingen, vloeiendheid,enz.) op te bouwen.
Deze eerste lick begin je met een slide, waarna je op de 2e noot een bluesbend speelt. Dit wil zeggen dat je de snaar zeer lichtjes bend, door die wat naar beneden te trekken (je zou evengoed ook de snaar naar boven kunnen duwen).
De lick 5 van hierboven maakt gebruik van een doublestop. Dit is een techniek die zeer vaak wordt gebruikt in bluesgitaar en werd verduidelijkt in hoofdstuk 1 van deze gratis cursus: blues gitaar leren spelen. Hoewel dit niet de moeilijkste blueslicks zijn, merk je misschien op dat je al een goede kennis en uitvoering van de verschillende technieken nodig hebt om deze te spelen.
Leren Improviseren
Nu we wat blueslicks onder de vingers hebben, is het tijd om echt te leren improviseren.
Je merkt dat al deze licks hierboven afkomstig zijn van de A mineur pentatonische toonladder die we eerder leerden. Hieronder zie je nogmaals de tablatuur staan van deze toonladder.
De licks die we zonet leerden zijn dus korte fragmenten die we gebruikten uit deze bovenstaande toonladder. Om gitaarsolo's te improviseren zullen we moeten leren deze toonladder gebruiken in verschillende omgevingen. Dit wil zeggen dat we soms zullen moeten sneller spelen, trager, luider, stiller, ... We zullen moeten in staat zijn verschillende technieken toe te passen op deze toonladder (daarom is het zo goed om gitaarlicks te leren spelen).
De beste manier om je te leren bewegen in deze verschillende omgevingen is om met een ervaren gitaarleraar samen te werken. Iemand die je traint in het spelen in deze verschillende omgevingen en die je de nuances van de bluesgitaar leert kennen. Daarnaast is het belangrijk om met andere gitaristen en muzikanten samen te spelen (bijvoorbeeld op jamsessies).
Doordat het vaak moeilijk is om een geschikte gitaarleraar te vinden (iemand die je niet enkel overstelpt met liedjes maar je begeleidt om in real-life situaties te leren spelen) en om andere muzikanten te vinden om mee samen te spelen, is de tweede beste manier om te leren improviseren het gebruik maken van zogenaamde 'Jam Tracks' of 'Backing Tracks'.
Backing Tracks voor Gitaar
Deze Backing Tracks vind je overal op het internet. Als je bijvoorbeeld in Youtube intikt 'Guitar Backing Track' dan kom je zeer veel filmpjes waarmee je je improvisatie kunt oefenen. We zullen even samen bekijken hoe je nu best te werk gaat.
1) Zoek een backing track in dezelfde toonaard waarin je zult improviseren.
Als je bijvoorbeeld gebruik maakt van de toonladder A mineur pentatonisch, dan is het van uiterst belang dat je een backing track met akkoorden in dezelfde toonladder gebruikt. Zonder hiervoor dieper in te gaan op muziektheorie wilt dit zeggen dat je de keuze van je backing track afstemt op je toonladder.
Bijvoorbeeld, deze backing track hierboven draagt als titel 'Slow Blues Gitaar Backing Track in A'. Doordat er 'Backing Track in A' vermeld staat, weet je dat je de Am pentatonische toonladder (of de A bluestoonladder) mag gebruiken.
2) Experimenteer met het spelen van de Am pentatonische toonladder over de backing track.
Je zult merken dat iedere noot die je speelt goed klinkt over de backing track. Dit is de kracht van de pentatonische toonladder; alle noten die we spelen klinken goed (indien we uiteraard over een Blues in A spelen). Probeer de toonladder niet te spelen van de 6e snaar naar de 1e snaar, maar probeer er leven in te brengen door verschillende noten te gebruiken, i.p.v. de toonladder als oefening af te ratelen.
3) Probeer de licks van hierboven te spelen over deze backing track.
Experimenteren is de boodschap...wat klinkt goed, wat klink minder? Vorm je eigen licks door noten uit de toonladder aan de bestaande licks toe te voegen, of verzin helemaal uit het niets een nieuwe lick.
Dit is het begin van een wondere reis doorheen het leren improviseren op gitaar. Laat gerust je feedback op deze les achter door me hier te contacteren.