Kun je ritmes op de gitaar leren of moet je talent hebben?
Door Antony Reynaert
Waarom hebben sommige mensen een goed gevoel voor ritme en anderen niet? En hoe kun je beter leren ritmes spelen op gitaar, zelfs als je het gevoel hebt dat je er geen aanleg of talent voor hebt? Er bestaan veel misverstanden rond het gegeven ritme.
Sommige van deze tips zijn zeer gemakkelijk toe te passen. Zo kan het bijvoorbeeld gebeuren dat als je je ritmegevoel wilt verbeteren je eigenlijk daarom niet zoveel meer moet spelen, maar eerder meer moet luisteren. Zorg daarom dat je luistert naar de originele versies van de songs die je wilt leren spelen! Het klinkt zeer evident, maar toch wordt het vaak over het hoofd gezien als je probeert vooruitgang te boeken in je gitaarspel. Van alle sensaties - auditief, kinesthetisch, visueel - die benodigd zijn is het auditieve hetgeen wat je 'feeling' zal geven.
Geen Gevoel Voor Ritme?
Heb je 'geen gevoel voor ritme'? Een slecht gevoel voor ritme kan verschillende oorzaken hebben:
1) Het niet 'verstaan' van het bewuste ritme (maatsoorten, onderverdelingen, etc.).
2) Een probleem met coördinatie.
3) Te weinig het ritme 'voelen' in je hoofd. Dit heeft tevens te maken met het te weinig naar muziek luisteren.
Hieronder zal ik deze 3 grootste oorzaken even aankaarten zodat je weet wat je eraan kunt doen:
OORZAAK 1) het niet 'verstaan' van het bewuste ritme (maatsoorten, onderverdelingen, etc.)
Dit probleem heeft te maken met het niet genoeg bestuderen van maatsoorten, ritmes en onderverdelingen (syncopatie, etc.). Het 'verstaan' van ritme is belangrijk, al zijn er muzikanten die totaal geen kennis hebben van dergelijke zaken maar toch deze ritmes 'voelen' (zie puntje 3 hieronder).
OORZAAK 2) een probleem met coördinatie
Dit heeft te maken met het niet traag genoeg oefenen, zodat iedere beweging één voor één kan gebeuren. Er is geen enkele drummer die direct op 'dag één' zelfs ook maar een basis drumbeat kan voor de dag brengen. Dit komt omdat er nieuwe neurologische paden moeten worden gecreëerd die er voorheen nog niet waren. Dit kost tijd, maar vooral ook bewustzijn over iedere individuele beweging. Net zoals een drummer ieder ledemaat moet trainen om, zowel individueel als samen, bewegingen uit te voeren moet je als gitarist ook iedere beweging apart gaan instuderen voordat je ze 'in tempo' gaat spelen.
OORZAAK 3) te weinig het ritme 'voelen' in je hoofd
Dit heeft te maken met het te weinig naar muziek luisteren. Zoals hierboven vermeldt kan dit een zeer grote beperking op je ontwikkeling als muzikant betekenen. Als je een nummer aan het instuderen bent, luister dan veel naar deze song en probeer er ook op mee te spelen.
Heb Je Talent Voor Ritme Nodig Om Goed Gitaar Te Leren Spelen?
Als we het over ritme hebben is het ook belangrijk om het te hebben over volgende mythe:
"Ritme, je hebt dat of je hebt dat niet."
Iedereen heeft dit wellicht al gehoord, maar het klopt niet.
Waarom hebben sommige mensen een goed gevoel voor ritme en anderen niet?
Naast deze 3 belangrijkste oorzaken die hierboven werden aangekaart is het zo dat sommigen wel een beter gevoel voor ritme hebben dan anderen. Maar is dit gevoel voor ritme 'aangeboren'?
Ja en nee.
Nee, als je het begrip 'aangeboren' gebruikt in de zin waarin velen dit woord gebruiken, zoals in 'aangeboren talent'.
Ja, als je de tijd in de baarmoeder meetelt als 'aangeboren'.
Er zijn verschillende wetenschappelijke studies (hier bijvoorbeeld een artikel die gaat over hoe kinderen woorden leren herkennen in de baarmoeder en hier een artikel die gaat over hoe de gezondheid van een mens al beïnvloed wordt van de ervaringen, stress niveaus, eetpatronen, etc. van de moeder van het ongeboren kind) die erop duiden dat de tijd in de baarmoeder zeer bepalend is voor iemand zijn leven.
Natuurlijk kan je moeilijk terug de baarmoeder in kruipen en vragen aan je moeder of die veel naar muziek wil luisteren, maar ik wil voornamelijk hier mijn perspectief geven over de mythe van "Ritme, je hebt dat of je hebt dat niet."
Waarom Hebben Sommige Mensen Een Goed Gevoel Voor Ritme En Anderen Niet?
De vorige mythe gaat hand in hand met deze:
"Afrikanen hebben een beter gevoel voor ritme"
Als we dit zouden testen dan zouden er objectief gezien wellicht meer mensen van Afrikaanse origine een 'steady beat' kunnen houden dan Westerlingen. Wat echter belangrijk is om te beseffen is dat deze Afrikanen niet beter zijn op vlak van ritme doordat ze gewoonweg deze gave 'hebben'. Ze hebben deze gave ontwikkeld doordat ze gewoonweg meer blootgesteld werden aan ritme, meestal al van zeer jonge leeftijd.
Wanneer wij in onze Westerse wereld onze kinderen aan simpele melodietjes blootstellen (denk maar aan 'op een grote paddestoel' en 'in een klein stationnetje', dewelke trouwens bestaan uit exact dezelfde melodielijn), zijn Afrikaanse kinderen meestal al lang aan het dansen geslagen.
De fout die wij maken als Westerlingen is dat we de cruciale 'window' waarin ritme zeer snel wordt opgepikt over het hoofd zien bij onze kinderen.
Hoe Kun Je Ritmegevoel Trainen?
Ritme is zoals vele andere vaardigheden GEEN aangeboren vaardigheid, maar een aangeleerde vaardigheid.
Iedereen heeft gevoel voor ritme, het is gewoon een kwestie dat sommigen een beter ontwikkeld gevoel voor ritme hebben en anderen hun gevoel nog niet zoveel hebben ontwikkeld.
Het is zonde dat de meeste van ons veel te laat in onze jeugd met ritme werden geconfronteerd (of zelfs bijna niet ermee werden geconfronteerd), maar dit wil niet zeggen dat er geen groei meer mogelijk is. Als ritme een aangeleerde vaardigheid is dan wilt dit zeggen dat je op elke leeftijd je gevoel voor ritme kunt verbeteren.
Ondervind je moeilijkheden met ritme? Of ervaar je andere uitdagingen bij het gitaar leren spelen die je vooruitgang tegenhouden? Laat ons even weten wat je doelen met de gitaar zijn en we nodigen je graag uit op een gratis kennismaking in onze gitaarschool Gitaar Training Studio ® (4 locaties te Vlaanderen: Gent, Kortrijk, Antwerpen en Oostende).