Blues Gitaarsolo’s Voor Gevorderden:
Hoe ‘Chord Tone Soloing’ & De Dominant Pentatonische Toonladder Je Gitaarsolo’s Naar Het Volgende Niveau Zullen Brengen
Door Antony Reynaert
Weet je nog hoe het was om voor het eerst te leren improviseren op gitaar en je eerste licks te spelen in de mineur pentatonische ladder? Het was fantastisch om te kunnen meespelen met een backing track, je eigen gitaarsolo’s te creëren en je gevoelens te kunnen uitdrukken met je gitaar. Je zag je improvisatiekunsten snel vooruitgaan en het gaf je een soort magisch gevoel. Zodra je de mineur pentatonische toonladder helemaal onder de knie had, begon je waarschijnlijk te merken dat je vast begon te raken en dat je geen vooruitgang meer boekte met soleren. In dit artikel bespreken we hoe je met enkele simpele technieken komaf maakt met je beperkingen en hoe je jouw bluessolo’s naar het volgende niveau brengt.
Hoe Een Beperkt Inzicht In Hoe Toonladders En Akkoorden Met Elkaar Verbonden Zijn Leiden Tot Frustraties
Je kent de mineur pentatonische toonladder en je kan er al behoorlijk mee improviseren, maar je bevindt je op een punt waar je niet meer vooruitgaat. Je wil dat jouw solo’s klinken als die van je favoriete bluesgitaristen, maar je hebt het gevoel dat je steeds dezelfde gitaar licks speelt. Je weet dat het beter kan, maar je weet niet hoe je jouw solo’s beter doet klinken? Herken je jezelf hierin? Er zijn heel veel gitaristen die met dezelfde frustraties rondlopen als jij. Met mijn leerlingen in de gitaarlessen bij Gitaar Training Studio focussen we meestal zeer diep in op het verbeteren van de gitaarsolo’s (dit is natuurlijk afhankelijk van de doelen van de leerling). Laten we een kijkje nemen hoe we voorbij deze beperkingen raken.
Waarom Je Gitaarspel In Een Sleur Zit
De meeste beginnende en halfgevorderde gitaristen gebruiken enkel de mineur pentatonische ladder om te soleren over een dominante blues akkoordenprogressie. Daar komt nog eens bij kijken dat ze diezelfde mineur pentatonische ladder gebruiken om over alle akkoorden te soleren, waardoor hun solo’s minder interessant en minder professioneel klinken. De meesten denken dan dat ze op de juiste manier soleren, maar eigenlijk gebruiken ze slechts één basismethode om te soleren.
De mineur pentatonische ladder en de bluesladder worden inderdaad het meest gebruik om over een dominant bluesprogressie te spelen, maar ze zijn niet de beste om jouw solo’s te laten klinken als die van je favoriete bluesgitaristen. Als je voorbij je beperkingen wilt raken en meer wil klinken als je helden, dan zal je meerdere manieren moeten ontdekken om je solo’s melodischer te maken.
Om deze beperkingen te kunnen doorbreken is het van belang om te leren hoe akkoorden en toonladders werken ten opzichte van elkaar.
De Relatie Tussen Akkoorden En Toonladders Begrijpen
Om aan te tonen hoe akkoorden en toonladders met elkaar verweven zijn, gaan we eerst kijken naar een standaard 12 bar bluesschema in A. De akkoorden van het bluesschema zien er als volgt uit:
A7 A7 A7 A7
D7 D7 A7 A7
E7 D7 A7 A7
De meesten zouden hierover soleren met de A mineur pentatonische toonladder. Om te zien hoe deze toonladder verbonden is met de akkoorden, gaan we even het A7-akkoord, dat een dominant septiemakkoord is, meer in detail bekijken. Zo’n dominant septiemakkoord bestaat eigenlijk uit 4 noten. In dit geval zijn dat:
De grondnoot (R): A
De grote terts (3): C#
De kwint (5): E
De kleine septiem (b7) : G
Aangezien het A7-akkoord deze vier noten heeft, zijn ze ook een goede optie om op te landen tijdens je solo’s. Deze zullen heel goed klinken omdat deze noten een deel zijn van het akkoord. Als je één van deze noten uitkiest om op te landen over een A7-akkoord, zal je veel melodischer klinken en je solo’s zullen veel interessanter klinken. Afhankelijk van welke noot je uitkiest, zal je een andere emotie overbrengen. Experimenteer eens met de verschillende noten en ga na welk gevoel ze jou geven!
Je hebt het misschien al gemerkt, maar de C# is nergens te bespeuren in de A mineur pentatonische ladder. We gebruiken daarom een uitgebreide vorm van de A mineur pentatonische ladder om te soleren over het A7-akkoord. We gebruiken dus de A mineur pentatonische toonladder met de grote terts (de C# in dit geval) eraan toegevoegd. De uitgebreide ladder kan je hieronder zien.
Waarom De Mineur Pentatonische Ladder De Meest Overschatte Toonladder Is Om Te Soleren Over Bluesakkoorden
A mineur pentatonisch (met de grote terts)
Het is belangrijk dat je beseft dat je betere keuzes kan maken dan enkel mineur pentatonisch te gebruiken. Ik zal je nu duidelijk tonen wat de redenen zijn.
We hebben daarnet gezien dat het A7-akkoord 4 noten heeft. In de tabel hieronder zie je de noten van het akkoord in de linkerkolom en de 5 noten van de mineur pentatonische ladder in de rechterkolom.
Zoals je kan zien botst de C#-noot van het A7-akkoord met de C-noot van de A mineur pentatonische ladder. Je kan zelf uitproberen hoe slecht dat klinkt door de C-noot samen te spelen met de C#-noot een octaaf hoger. Niet de beste klank die je ooit al gehoord hebt, hé?
Een klein beetje dissonantie is natuurlijk het einde van de wereld niet en soms is die dissonante C-noot net de klank die we zochten. Maar meestal wil je wel melodisch klinken en de juiste noot op het juiste moment spelen.
Breng Jouw Blues Gitaarspel Naar Een Veel Hoger Niveau Met ‘Chord Tone Soloing’
‘Chord Tone Soloing’ is een aanpak die vele gitaristen gebruiken om de juiste noten op het juiste moment te spelen in een akkoordenprogressie. Dit betekent dat je niet in één pentatonische toonladder blijft spelen over alle akkoorden in een akkoordenprogressie, maar dat je de akkoorden van de progressie verbindt met een bepaalde toonladder. Ik zal dit duidelijk illustreren. We nemen weer het 12 bar bluesschema in A van daarnet.
We zullen eerst bekijken hoe de meeste beginners en halfgevorderde gitaristen denken dat ‘Chord Tone Soloing’ in elkaar zit. Daarna bekijken we de correcte aanpak en leer ik je hoe je het ook correct toepast.
Wanneer Transponeren Helemaal Verkeerd Afloopt
Als we bijvoorbeeld aan het D7-akkoord gekomen zijn in de progressie, zouden we enkele licks in de D mineur pentatonische ladder kunnen spelen in plaats van te blijven in de A mineur pentatonische lader. Dat is een mogelijkheid, maar het is niet de juiste oplossing.
We kijken ter verduidelijking hoe deze verkeerde optie er zou uitzien op de hals van de gitaar.
Door te transponeren, ben je geneigd te denken dat de noten uit de D mineur pentatonische ladder veel beter klinken over het D7-akkoord dan de noten uit de A mineur pentatonische ladder. Dit is nogmaals een voorbeeld van een denkwijze die we vooral bij beginnende en halfgevorderde gitaristen zien, maar het is zeker niet de correcte aanpak.
Als we het D7-akkoord en de D mineur pentatonische ladder van dichtbij bekijken dan zien we dat de F#-noot uit het akkoord botst met de F-noot uit de pentatonische toonladder. Als je de D mineur pentatonische ladder zou gebruiken over het D7-akkoord heb je dus weer die botsende noten die niet goed zullen klinken. De mineur pentatonische ladder transponeren over het D7 akkoord is wat HEEL VEEL beginnende en halfgevorderde gitaristen zouden doen, maar GEEN ENKELE professionele bluesgitarist zou dit wagen. Begin je al een beetje in te zien waarom beginnende gitaristen geen vooruitgang meer boeken? Zij weten helemaal niet waarom hun gitaarspel zelfs niet in de buurt komt van hun helden. Ze gebruiken simpelweg de VERKEERDE toonladders!
Hoe Je Akkoorden En Toonladders Kan Verbinden Zodat Je De Beste Noten Uitkiest Over Elk Akkoord
Als we de aanpak die we daarnet gezien hebben toepassen op het D-akkoord, dan vervangen we de F-noot door een F#. We spelen dan de D mineur pentatonische ladder met de grote terts eraan toegevoegd. Maar er is een nog betere aanpak die meer klinkt zoals de grote bluesgitaristen ‘Chord Tone Soloing’ zouden benaderen. Zij gebruiken de D dominant pentatonische toonladder. We vervangen hierbij niet enkel de F-noot door een F#, maar we spelen ook de 9, in dit geval is dat de E-noot. Deze toonladder is volledig verbonden met het D7-akkoord en klinkt daarom heel professioneel als je die toepast over het D7-akkoord. Dat komt namelijk omdat alle noten uit het D7-akkoord dezelfde zijn als de noten in de D dominant pentatonische ladder. Hieronder zie je het mooi geïllustreerd.
Dit is het D7-akkoord:
Hier zie je de D dominant pentatonische ladder:
Je kan duidelijk zien dat alle noten uit het akkoord ook voorkomen in de toonladder.
De beste bluesgitaristen gebruiken die D dominant pentatonische ladder wanneer ze over het D7-akkoord improviseren in een dominante bluesprogressie. Hier zie je een voorbeeld van zo’n typische Stevie Ray Vaughan lick die je zou kunnen gebruiken over het D7-akkoord.
Wil je meer weten?
Meld je aan om de Gitaar Training Studio® nieuwsbrief te ontvangen en krijg toegang tot exclusieve tips, tutorials en eBooks die je ontwikkeling als gitarist een boost geven!
Maak Nu Vooruitgang In Resultaatgerichte Gitaarlessen In Vlaanderen